Öte yandan, Fidan Moskova’daki ziyaretinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Putin’in danışmanlarından Vladimir Medinski ile de önemli görüşmeler gerçekleştirmiştir.

• Bakan Fidan’ın Moskova ziyaretinin ardından hangi sonuçlar elde edildi?

Fidan, 28 Mayıs’ta Lavrov ile yeni bir telefon görüşmesi gerçekleştirmiştir.

Dışişleri Bakanlığı’nın aktardığı bilgilere göre, bu görüşmede Rusya-Ukrayna savaşını sona erdirmeye yönelik güncel durumu değerlendirildi.

Fidan’ın ardı ardına Moskova ve Kiev ziyaretlerinin, üç yıl aradan sonra İstanbul’daki karşılıklı toplantılarla yeniden başlatılan sürecin önemli bir aşamasını teşkil ettiği belirtiliyor.

Ukrayna ile Hangi Mesajları Paylaşacak?

Dışişleri Bakanlığı kaynakları, Fidan’ın görüşmelerinde 2022 yılından bu yana devam eden çatışmaların ateşkes ile kalıcı barışa kavuşması konularına odaklanacağını aktarıyor.

Fidan’ın, savaşın artan olumsuz etkilerine vurgu yaparak diplomasi yoluyla çözümler üretme yönündeki kararlılığını dile getirmesi ve Türkiye’nin adil bir barış ortamı sağlama konusunda üzerindeki sorumluluğu yerine getirebileceğini ifade etmesi beklenmektedir.

Kaynaklar, Fidan’ın gelecekteki görüşmeler için Türkiye’nin ev sahipliği yapma niyeti olduğunu da ileteceğini belirtiyor.

Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, 27 Mayıs’taki görüşmesinin ardından basın toplantısında, İstanbul’da ikinci tur görüşmelerin yapılabileceğine yönelik sinyaller vermişti.

Lavrov 28 Mayıs’ta duyurduğu bir açıklamada, sürdürülebilir bir barış amacıyla Rusya’nın, Ukrayna ile doğrudan görüşmelerin 2 Haziran’da İstanbul’da yapılmasını önerdiğini belirtmiştir.

Bu öneriye Kiev’den henüz bir yanıt gelmemiştir.

Ukrayna lideri Zelenskiy, 15 Mart’ta Putin ile İstanbul’da görüşmeye hazır olduğunu ifade etmiş ve bu tarihi gün Ankara’ya gelerek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşmüştür.

Kiev’den Beklenti: Liderler Düzeyinde Görüşme

Ukrayna tarafından, savaşın sona erdirilmesi noktasında liderler seviyesinde doğrudan diyalog yapılması gerektiği savunulmaktadır. Bu talep, 16 Mayıs’ta da gündeme gelmişti.

Zelenskiy, 28 Mayıs’ta yaptığı açıklamada, Putin ve ABD Başkanı Trump’ın da katılacağı üçlü zirve önerisini yenilemiştir.

Kremlin, bu öneriye yanıtında tarafların somut bir anlaşmaya varmasının gerekliliğine vurgu yapmıştır.

Dışişleri Bakanı Fidan’ın Moskova’dan sonra Kiev’deki görüşmelerinin, “somut uzlaşıların” elde edilmesine yönelik ilerleme kaydetmeyi hedeflediği bildirilmektedir.

İstanbul’daki görüşmelerde, Türkiye’nin girişimiyle her iki taraf, ateşkes sağlanması ve kalıcı barış müzakereleri için gerekli koşulları yazılı hale getirmeye yönelik uzlaşmaya vardılar.

Bakan Fidan, Lavrov ile düzenlenen basın toplantısında Rus tarafının hazırlık sürecinde belirli ilerlemeler kaydettiğini ifade etmiştir.

Ukrayna ise koşullarını yazılı bir liste halinde ABD’ye 27 Mayıs’ta sunmuştur.

Kiev’deki görüşmeler sırasında bu koşullar üzerinden doğrudan müzakerelerin başlatılması için zemin oluşturulması beklenmektedir.

Bakan Fidan, Moskova’dan dönüşte gazetecilere yaptığı açıklamada, “Tarafların pozisyonlarını karşılaştırdığımızda, iyi bir yönetimle olası çözümler arasında uzun dönemli bir ateşkes daha gerçekçi gözüküyor” demiştir.

Fidan, Türkiye’nin de bazı formüller geliştirdiğini ve bunları taraflarla paylaştığını belirtmiştir.

Dışişleri Bakanı’nın Kiev’deki görüşmelerinde benzer adımların tamamlanması konusunu ele alması beklenmektedir.

Tarafların somut meseleler üzerine uzlaşma sağlayıp sağlayamayacakları bu temasların sonucunda ortaya çıkacak.

Ukrayna ve önde gelen Avrupa ülkeleri, müzakerelerin başlayabilmesi için silahların susması gerektiğini düşünmektedir.

Rusya ise müzakerelerin seyrine göre bir ateşkesin gündeme gelebileceğini ifade etmektedir.

Ankara, taraflara müzakerelerin başlatılması için bir “orta yol” bulmaları gerektiğini, bunun için bazı tavizler vermeleri gerektiğini önermektedir.

Süreç ABD ile İşbirliği İçinde Yürütülecek

Ankara’nın öncelikli hedefi, Kiev ile Moskova arasında yeni bir süreç başlatmak ve bunu Trump yönetimi ile uyum içinde sürdürerek sonuçlandırmaktır.

16 Mayıs’tan bu yana elde edilen ivmenin devam etmesini sağlamak için enerji harcayan Ankara, özellikle önümüzdeki ay Hollanda’da gerçekleştirilecek NATO Liderler Zirvesi öncesinde ilerleme kaydetmek istiyor.

Erdoğan’ın Trump’la ilk yüz yüze görüşmeyi ABD’ye yapacağı ziyarette gerçekleştirmesi, Kiev-Moskova müzakerelerinin İstanbul’da başlaması açısından önem arz etmektedir.

Fidan’ın, savaşan iki ülkeye yaptığı ziyaretlerin sonuçlarını ABD ve diğer uluslararası aktörlerle paylaşmasının da beklendiği ifade edilmektedir.

Fidan’ın ziyareti sırasında Türkiye-Ukrayna arasındaki “stratejik ortaklık” konularının ele alınması, ayrıca Ukrayna’nın bağımsızlığı ve toprak bütünlüğüne vurgu yapması bekleniyor.

Kaynaklar, Fidan’ın savaşın sona ermesinin ardından Ukrayna’nın yeniden inşasında Türkiye’nin aktif bir rol üstlenmek istediğini de ileteceğini belirtiyor.

Dışişleri Bakanı Fidan, Rus yetkililerle olduğu gibi Ukraynalı yetkililerle de Karadeniz’de güvenli seyrüsefer konularını masaya yatırmayı hedefliyor.

Ayrıca, Fidan’ın Ukrayna ziyareti boyunca Kırım Tatarlarının milli lideri olan Ukrayna milletvekili Mustafa Kırımoğlu ve Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı Refat Çubarov başta olmak üzere Kırım Tatarı ve Gagauz Türkü soydaşlarıyla bir araya gelmesi beklenmektedir.