T24 Dış Haberler
Bilim insanları, galaksi SDSS J1148+1930’un merkezinde 36.3 milyar Güneş kütlesine sahip dev bir kara delik keşfettiklerini duyurdu.
“Cosmic Horseshoe” (Kozmik At Nalı) olarak bilinen bu galaksi, evrende bilinen en ağır kara deliklerden birine ev sahipliği yapıyor.
Araştırmacılara göre bu büyüklük, teorik olarak bir kara deliğin ulaşabileceği üst sınıra oldukça yakın. Karadelik, Samanyolu’nun merkezindeki süper kütleli kara delikten yaklaşık 10 bin kat daha büyük.
Keşif, doğrudan gözlemlenemeyen kara deliklerin varlığını tespit etmek için iki farklı yöntemin birleştirilmesiyle yapıldı. Önce kütle çekimsel lensleme ile kara deliğin çevresindeki ışığı nasıl büktüğü incelendi. Ardından yıldız hareketleri analizi ile galaksi merkezine yakın yıldızların saniyede yaklaşık 400 kilometre hızla hareket ettiği belirlendi.
Karadelik şu anda aktif değil, yani çevresinden madde yutmuyor ve ışık saçmıyor. Bu durum, tespit edilmesini güçleştiriyor. Ancak kütle çekimsel lensleme ve yıldız hareketlerinin birlikte değerlendirilmesi, bu rekor büyüklükteki kara deliğin varlığını doğruladı.
Sessiz dev
“Cosmic Horseshoe” bir fosil grup galaksisi olarak tanımlanıyor. Bu tür galaksiler, zaman içinde çevresindeki tüm galaksilerle birleşerek tek bir dev yapıya dönüşüyor. Bilim insanları, bu birleşmelerin merkezdeki kara deliklerin kütlelerini olağanüstü seviyelere çıkarabileceğini düşündüklerini belirtiyor.
Araştırma ekibi, benzer büyüklükteki sessiz kara deliklerin tespit edilmesinde Avrupa Uzay Ajansı’nın Euclid teleskobunun önemli rol oynayacağını belirtirken, bu keşfin, galaksilerin ve merkezlerindeki kara deliklerin birlikte nasıl evrimleştiğini anlamada kritik bir adım olduğu ifade ediliyor.
